మష్రూమ్స్ (Mushrooms), ఓయ్ స్టర్స్, షఇటేక్, ఎనోకీ, షిమేజి, పోర్టోబెల్లో, పోర్సిని ఇలా రకరకాల పేర్లతో పుట్టగొడుగులను పిలుస్తారు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా అన్ని దేశాల్లోనూ పుట్టగొడులు పండుతాయి. వీటితో బోలెడు రకాల వంటలు చేస్తారు. ఫాస్ట్ ఫుడ్, సంప్రదాయ వంటలు ఇలా వెరైటీ ఏదైనా తమ మెనూలో చేర్చుకున్న ప్రజలు వీటిని రెస్టారెంట్లు, ఇళ్లలో కూడా చేసుకుంటారు. ఇదో ఓ రకమైన ఫంగస్ జాతి మొక్క. పాశ్చాత్య దేశాల్లో వీటిని వెజిటేరియన్ జాబితాలో చేర్చితే, దక్షిణ భారత దేశంలో మాత్రం వీటిని మాంసాహారం కింద భావిస్తారు.
లో కెలరీలు: పుట్టగొడుగుల్లో పోషకాలు చాలా ఉండడమే కాదు. ఇది చాలా తక్కువ కెలరీల (low calories) ఆహారం కాబట్టి ఆరోగ్యానికి చాలా మంచిదని హార్వర్డ్ టీహెచ్ చాన్ స్కూల్ ఆఫ్ పబ్లిక్ హెల్త్ మరోమారు తేల్చింది. అన్ని వెరైటీల మష్రూమ్స్ లోనూ కెలరీలు చాలా తక్కువగా ఉంటాయని చెబుతోంది. డైటరీ ఫైబర్ (dietary fiber) ఇందులో పుష్కలంగా ఉండటమే కాదు ఇతర పోషకాలైన ప్రొటీన్లు, C, B, Dవిటమిన్లు, కాపర్, పొటాషియం, సెలీనియం, ఫైటోకెమికల్స్, యాంటీఆక్సిడెంట్స్ ఇందులో పుష్కలంగా ఉంటాయి.
కనుక మష్రూమ్స్ ను మీ డైట్ లో చేర్చుకోవడం ఉత్తమమైన నిర్ణయమని చెబుతోంది. యాంటీ-ఇన్ ఫ్లమేటరీ, యాంటీ-క్యాన్సర్ బెనిపిట్లను పొందాలంటే మష్రూమ్స్ సరైన ఆహారం. అంతేకాదు బీటా-గ్లూకాన్స్ ఎక్కువగా ఉంటాయి కనుక ఒక్క పుట్టగొడులతో చేసిన ఆహారం తింటే మీకు ఇన్ని పోషకాలు ఒంట్లోకి చేరతాయని పోషకాహార నిపుణులు ఎప్పటినుంచో సూచిస్తున్నారు.
ఇమ్యూనిటీ బూస్టర్: పోషకాలు మెండుగా ఉన్న పుట్టగొడుగులు సమృద్ధిగా తింటే మీ ఒంట్లో రోగనిరోధక శక్తి (immunity) బాగా పెరుగుతుంది. మష్రూమ్స్ లోని యాంటీఆక్సిడెంట్లు, పైటోకెమికల్స్ కారణంగా యాంటీ-ఇన్ఫ్లమేటరీ, యాంటీ బ్యాక్టీరియల్, యాంటీ ఫంగల్ సుగుణాలు సీజనల్ ఇన్ఫెక్షన్లకు చెక్ పెట్టేందుకు సహకరిస్తాయి. అంతేకాదు తరచూ అనారోగ్యం బారిన పడకుండా చేస్తాయి. బరువు తగ్గాలంటే (weight loss) మష్రూమ్స్ తినండి, మంచి పోషకాలు అందుతూనే ఆరోగ్యంగా ఉంటూ బరువు ఈజీగా తగ్గొచ్చు.
గుండె జబ్బులకు చెక్: పుట్టగొడుగులంటే లీన్ ప్లాంట్ ప్రొటీన్ (plant protein) కాబట్టి దీంతో కొవ్వు సంబంధిత సమస్యలు రావు. తక్కువ కెలరీలు, తక్కువ శాతం కొవ్వు ఉన్న మష్రూమ్స్ తో హృద్రోగాలు రాకుండా మీ గుండెను కాపాడుకోవచ్చు. వీటిలో ఉన్న గ్లూటేమేట్ రిబోన్యూక్లియోటైడ్స్ వల్ల వెరైటీ ఫ్లేవర్ వస్తుంది, అంతే కాదు దీంతో పుట్టగొడుగుల్లో సహజంగా ఉన్న ఉప్పు మీ శరీరానికి మంచి చేస్తుంది. అందుకే వీటిని వండేందుకు మీరు ఉప్పు ఎక్కువగా ఉపయోగించాల్సిన అవసరం లేదు. ఈ సహజసిద్ధమైన ఉప్పుతో బీపీ తగ్గి, గుండె పనితీరు మెరుగుపరుడుతుంది. తత్కారణంగా గుండె జబ్బులకు చెక్ పెట్టవచ్చు.
కాగ్నిటివ్ (cognitive) ఫంక్షన్: మెదడు పనితీరును క్రమబద్ధీకరించే ముఖ్యమైన 2 యాంటీఆక్సిడెంట్లు మష్రూమ్స్లో ఉంటాయి. ఎర్గోథైనిన్, గ్లూటాథైన్ ఉన్న పుట్టగొడుగులు మీ మెదడు చురుకుగా ఉండేలా చేస్తుంది. దీంతో మెదడులోని కణజాలాలు చురుకై, వృద్ధాప్యం కారణంగా తగ్గే జ్ఞాపక శక్తి వంటివాటికి బ్రేక్ వేస్తుంది. డిమెన్షియా, పార్కిన్ సన్స్, అల్జీమర్స్ (Alzheimers)ను తగ్గించే శక్తి పుట్టగొడుగులకు ఉన్నట్టు పలు అధ్యయనాల్లో తేలింది.
అజీర్తికి విరుగుడు: ప్రీబయాటిక్స్ (prebiotics) ఎక్కువగా ఉన్న పుట్టగొడుగులతో జీర్ణక్రియలు వేగవంతం అవుతాయి. పేగుల్లో అవసరమైన మంచి బ్యాక్టీరియా, ఫంగస్ ను వృద్ధి చేసి, ఈజీగా జీర్ణమయ్యేలా చేసే చేస్తుంది. పేగుల ఆరోగ్యం కూడా మెరుగవుతుంది. అజీర్ణం వంటివాటికి మంచి విరుగుడుగా పనిచేసే పుట్టగొడుగుల్లో ఫైబర్ కూడా ఎక్కువగా ఉంటుంది కనుక మలబద్ధకం పోతుంది.